Mass Effect – Bioware’in 10 Yıllık İnteraktif Uzay Draması Yıllara Meydan Okuyor

Mass Effect 2007 yılında Bioware tarafından önce Xbox 360, ilerleyen yıllarda da PC ve PlayStation 3 platformları için piyasaya sürülmüş aksiyon / rol yapma oyunudur. Rol yapma oyunu denilince akla gelen ilk firmalardan olan Bioware, Mass Effect serisini başlatarak devasa bir evrenin kapılarını bizlere açtı. Açılan kapıdan Mass Effect sonrası Mass Effect 2, Mass Effect 3 ve son olarak bu yıl raflardaki yerini alan Mass Effect Andromeda geçti.

Bioware ve Mass Effect

Bu yazıda size, yaklaşık 30 saat oynayıp, ana hikayesini ve çoğu yan görevlerini bitirdiğim Mass Effect’in ilk oyunu hakkındaki düşüncelerimi aktaracağım. Bu vesileyle oyunun incelemesini de yapmış olacağım. Mass Effect serisinin üstteki paragrafta bahsettiğim diğer oyunlarını (2-3 ve tüm kötü eleştirilerine rağmen Andromeda) da ilerleyen günlerde oynayıp, görüşlerimi sizinle paylaşmayı hedefliyorum. Bu “ilerleyen günler” ne zaman olur onu şu an kestiremiyorum. Her biri 30 saat sürse, en az 90 saatlik bir oynanıştan bahsediyoruz. Haliyle biraz sürer… Kısmet…

Bioware’in rol yapma oyunu konusundaki başarısını hepimiz biliyoruz. Baldur’s Gate, Icewind Dale, Planescape: Torment, Mass Effect, Dragon Age ve Star Wars: Knight of the Old Republic gibi oyunları ile hatırı sayılır sayıda takipçi oluşturmuş bir firma Bioware. Daha önce isimlerini duymadıysanız da şimdi benden duydunuz ve artık biliyorsunuz. “Bilmemek değil öğrenmemek ayıptır” diye boşuna dememiş büyüklerimiz.

2004 yılında Mass Effect üzerine çalışmaya başlayan Bioware, oyunu Unreal Engine 3 moturu üzerine oturtmuştu. Zamanı için (2007-2008 diyelim) oldukça iyi grafiklere sahip olan Mass Effect, karakterlerin yüzlerinden, hislerini ve duygularını okuyabileceğiniz kadar ince detaylar barındıran bir yapım. Elbette kendisinden günümüz oyunlarındaki grafik kalitesini beklemek haksızlık olur. Aradan geçen on yılda video oyun grafikleri yerinde durmadı. Yine de, bugün bile Mass Effect’in grafik anlamında hiç sırıtmadığını ve kendini oynatmayı başardığını görüyoruz. Grafiklerine dudak bükmeden bugün hâlâ Mass Effect oynayabiliyor oluşumuzda, yumuşatılmış grafiklerinin ve iyi dengelenmiş grafik odaklı olmayan oyun mekaniklerinin katkısı yadsınamaz. Ben oyunu hangisi olduğunu hatırlayamadığım bir indirim döneminde Steam’den satın aldığım PC sürümü ile oynadım. 1-2 kere beni oyunun dışına atması ve hata verip kapanması dışında sorunsuz bir oyun deneyimi yaşadım. Sanırım oyunun on yıl sonra bile stabil çalıştığını söylememde bir sakınca olmayacaktır.

Grafiklerine dudak bükmeden bugün hala Mass Effect oynayabiliyor oluşumuzda, yumuşaK grafikleriN ve başarılı oyun mekaniklerinin katkısı yadsınamaz.

Mass Effect’in Temel Bileşenleri ve Arka Planı

Oyunun yapım sürecinin başlamasından çıkışına kadar geçen üç sene sonunda, yazarlar ve senaryo ekibi toplamda 400,000 kelime diyalog ve 20,000 satır seslendirme yazmışlar. Bir romanın ortalama 50,000 kelime ile yazılabileceğini düşününce, ortada 7-8 romanlık devasa bir emek olduğunu görebiliyoruz. Bioware ekibinin yepyeni bir evren yaratıp bu evreni geçmişi, teknolojisi ve karakterleri ile doldurduğuna dikkat çekmek istiyorum. Senaryo ekibinin başında, yine bir Bioware şaheseri olan Star Wars: Knight of the Old Republic oyununda Kıdemli Senaristlik görevini üstlenmiş Drew Karpyshyn ismini görüyoruz. Karpyshyn daha sonrasında, Mass Effect evreni içerisinde geçen hikayeleri anlattığı romanlar yazdı ve Mass Effect evrenine katkı vermeye devam etti.

Mass Effect’in müzikleri Jack Wall tarafından bestelendi. Oyunun yönetmeni Casey Hudson (Knight of the Old Republic’ü de yönetmişti) oyunda duymak istediği müziği anlatmış ve istediğine yakın bir müzikal yapı ortaya çıkartması için Jack Wall’u özgür bırakmış. Jack Wall, Richard Jacques ve David Kates gibi isimlerin de desteğiyle oyun için toplamda 110 dakikaya dayanan müzik bestelemiş. Ekip, 70’lerin sonu ve 80’lerin başında popüler olan ve bilim kurgu yapımlarından aşina olduğumuz elektronik tınılara organik bir hava katıp Mass Effect için yorumlamışlar. Bu karışımın bir sonucu olarak, Mass Effect oyununu oynamaya başladığınızda müziklerin sizi etkisi altına aldığına tanık olacaksınız ve kendinizi Star Wars, Star Trek, Blade Runner, Alien, Avatar gibi bilim kurgu filmlerinin atmosferini soluyor gibi hissedeceksiniz. Bunda başarılı müziklerin ve seslerin payı yadsınamaz. Mass Effect, ses ve müzik açısından kusursuza yakın bir oyun olmuş. Aldığı ödüller de bunun doğal bir sonucu.

Mass Effect senaryosu ve iyi yazılmış karakterleri ile oldukça merak uyandırıcı bir hikayeye sahip. Bizim, Shepard isimli (yarattığımız karaktere göre kadın veya erkek) bir insanı canlandırdığımız oyun 2183 yılında geçiyor. İnsanlığın, ışık hızından hızlı seyahat etme (FTL) yeteneğini keşfettiği uzaylı teknolojisinin yardımıyla icat ettiği ve Mass Relay isimli uzaylı yapılarını kullanarak yıldızlar arası seyahat edebildiği bir gelecekteyiz. Uzayda yalnız olmadığımız artık bilinen bir gerçek ve insanlık diğer canlı türleri ile iletişim halinde. Samanyolu Galaksisi‘nin içerisinde yer alan Citadel isimli yapı, tüm ırkların bir arada yaşadığı bir merkez üst görevini görüyor. Komutan Shepard kendisine verilen bir görev uyarınca Citadel’e geliyor ve sıkıntı bir gezegendeki problemi çözmesi için görevlendiriliyor. Shepard bu ufak sıkıntının göründüğünden daha büyük bir tehdidin parçası olabileceğini fark ediyor ve galaksinin geleceğini etkileyecek olaylar gelişiyor.

Mass Effect için interaktif bir uzay draması tanımını kullanmak istiyorum.

Senaristler ve yazarlar için, kendi temel dinamikleri üzerinde ayakta duran ve tutarlı görünen bir evren yaratmak hiç kolay değildir. Mass Effect size böyle bir evren sunmayı başarıyor. Oyunun geçtiği evreni mantıklı bulmanız için her türlü detay düşünülmüş. Bu evren içerisinde geçen psikolojik, diplomatik ve askeri çatışmalar ve tartışmalar oyuna çok iyi yedirilmiş. Oyun ilerledikçe kendini belli eden iyi işlenmiş bir senaryo da bu başarılı evrene eşlik edince, ortaya gayet sürükleyici ve kendini oynatıcı bir oyun çıkmış.

Rol Yapma Öğeleri

Seçtiğimiz yeteneklere ve sınıfa (sınıflar: Adept, Soldier, Engineer, Vanguard, Sentinel, Infiltrator) göre oluşturup yönettiğimiz Shepard karakterini, kendi tercihlerimiz doğrultusunda iyi (Paragon) ya da kötü (Renegade) motivasyonlu bir karakter olarak geliştirmek tamamen bize bırakılmış. Çoğu rol yapma oyununda gördüğümüz kendi ekibini kurma özelliğinin de bulunduğu Mass Effect, farklılıkları üzerinden iyi yansıtılmış yan karakterleri ile de keyif veriyor (Ekibimdeki en favori karakter Wrex’ti. Kibirli ve vurdumduymaz tavırları benim için vazgeçilmez oldu. Shotgun yeteneklerinin de bunda katkısı var kabul ediyorum). Etkileşime girip halini hatırını sorabildiğiniz, hatta ekip üyelerine “yazabildiğiniz” kadar derin diyalogları açmak benim gibi oyunlarda hikayeye ve senaryoya azami önemi veren birisi için büyük keyifti. Bu açıdan Mass Effect oldukça tatmin ediciydi. Oyunda farklı şekillerde elde edebileceğiniz çeşitli zırhlar, silahlar ve onlara ait geliştirmeler ile karakterlere çeşitlilik getirilmiş. Yapılan görevler ve öldürülen düşmanlar ile birlikte kazanılan tecrübe puanları sonucunda seviye atlayan karakterlerin yetenek puanlarını istediğimiz gibi dağıtmak da bize bırakılmış. Bu şekilde kendi oyun stilinize uygun Shepard ve yancılarını oluşturabiliyorsunuz.

Mass Effect için interaktif bir uzay draması tanımını kullanmak istiyorum. Shepard ile yaşadığım 30 saatlik deneyim sonucunda devam oyunlarına başlamak için sabırsızlık duyduğumu açık yüreklilikle söyleyebilirim. Hemen herkesin ortak fikri olan Mass Effect 2’nin Mass Effect 1’den iyi olduğu görüşü de, Mass Effect serisine devam etmem için beni ateşleyen bir detay.

Sonuç Olarak…

Eğer oyunlarda sürükleyici bir senaryoya, içinde bulunduğunuz ortama uyan ses ve müziklere, tutarlı yaratılmış bir oyun evrenine, diğer karakterlerle etkileşime, verdiğiniz kararların sonuçlarını görmeye (bir ölçüye kadar) önem veriyorsanız Mass Effect’i beğeneceksiniz. Battlestar Galactica‘nın tarihe karıştığı, The Expanse‘in sezon finali yaptığı ve bilim kurgu temalı uzay draması kıtlığı çektiğimiz şu günlerde, Mass Effect bana aradığım keyfi sunmayı başardı. Atlanmaması gereken nokta, bu oyunun 10 yaşında olduğu ve çağın oyuncularının beklentilerini grafiksel ve oyun mekaniği ölçeklerinde doğal olarak geri kalmasıdır.

Mass Effect her bilimkurgu temalı rol yapma oyunu severin oynaması gereken bir oyun. İndirimde görürseniz kaçırmayın ve hiç düşünmeden saatlerinizi gömün. Pişman olmayacaksınız.

Ufuk’un Notu: 8.5/10