Bugün sosyal ağlarda dolaşırken Hans Rosling’in BBC’de yayınlanmış değerlendirmesine denk geldim. (İlk video) Rosling, dünya ekonomisinde son 200 yılda görülen değişimleri ülke bazında değerlendirmiş. Bunu yaparken kişi başına düşen gelir ile ortalama ömür ilişkisini baz almış. Video oldukça etkileyici. Gerek grafikler gerekse de Rosling’in hitabet yeteneği konuya ilgi duymanızı sağlıyor.
Rosling’in çalışmasında dünya ekonomisinin son 200 yılda geliştiğini görebiliyorsunuz. Her ne kadar Afrika ve Asya ülkelerinin bir kısmının gelişimi çok sınırlı olsa da ortada bir gelişim olduğu açık. Çalışmada dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da dünya nüfusunun giderek arttığı ve ülke sayısının çoğaldığı. Gittikçe bölünen ve çoğalan bir dünya düzeni var. Kimi ülkeler yeraltı kaynakları (İran örneği) ve kişisel becerileri (Japonya’nın teknolojik üstünlüğü) ile ayakta kalmayı başarırken kimi geri kalmış ülkelerin (Afrika ülkeleri) hiçbir şekilde yükselemediklerini görüyoruz.
Rosling, TED India’da yaptığı konuşmada konuyu daha çok Hindistan ve Çin üzerine yoğunlaştırmış. Bu da sunumun Hindistan’da yapılmış olmasından dolayı son derece doğal. Dünya tarihi, tüm imparatorlukların bir ömrü olduğu ve bir gün son bulacağını gösteren örneklerle dolu. Bugünün süper güçlerinin güçlerinin önce duraklama, sonra da gerilemeye gideceğini öngörebilirsiniz. Tabi bunun aksi de savunulabilir. Günümüz silah sanayinin geldiği noktayı göz önüne alırsak, bu kadar silaha sahip ülkelerin kendileri devrilirken peşlerinden tüm dünyayı da karanlığa sürükleyeceğini de savunabilirsiniz. Bu da Albert Einstein’a ait olan “3. Dünya Savaşı’nı tahmin edemiyorum ama 4.’sünü tahmin edebiliyorum, taş ve sopalarla.” sözünü doğrular sonuçlara vardırıyor.
Şu anki dünya düzeni eşitsizlik üzerine kurulu. Terazinin bir tarafı her zaman daha ağır basıyor. Rosling’in çalışması dünyanın refaha doğru ilerlediğini öngörse de, bugün Somali’de yaşanan açlık ve safealet, Ortadoğu’da esen gergin rüzgarların bu çalışmalarda pek de yer bulamadığını görebiliyorsunuz. Makro ölçekte dünya gelişiyor olabilir ama gelin onu bir de Somali’deki aç insanlara, Suriye’de kızı öldürülmüş babaya anlatın…
